Gra na instrumencie czyni neurologiczne cuda

Fakt: Tylko 20% dzieci uczy się grać na instrumencie. Aż 70% dorosłych żałuje, że nigdy się tego nie nauczyło. I słusznie.

Gra na instrumencie pozytywnie wpływa na mózg.

Czy wiecie, że ilekroć muzyk bierze do ręki instrument, aby na nim grać, w jego połączeniach neuronowych wybuchają fajerwerki? Muzykujący instrumentaliści podczas czytania zapisu nutowego i ćwiczenia precyzyjnych ruchów, na zewnątrz wyglądają na spokojnych i skoncentrowanych, lecz w tym czasie wewnątrz mózgu odbywa się neuronalny poligon. Skąd ta pewność? W ostatnich kilku dekadach naukowcy dokonali wielu znaczących odkryć w zakresie pracy ludzkiego mózgu za pomocą urządzeń monitorujących jego pracę w czasie rzeczywistym, takich jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa. Badani wykonywali różne zadania takie jak, czytanie, rozwiązywanie problemów matematycznych, a każda z tych czynności odpowiadała aktywności określonych obszarów mózgu obserwowanych na monitorze urządzeń badawczych. Kiedy badano słuchających muzyki, na monitorze tomografa komputerowego pojawiały się neuronalne fajerwerki. Wiele obszarów mózgu świeciło w czasie kiedy badani przetwarzali dźwięki muzyki, aby zrozumieć jej elementy takie jak melodia i rytm, a następnie połączyć je w jednolite muzyczne doznania. Mózg ludzki wykonuje te wszystkie działania w ułamku sekundy, w momencie kiedy usłyszymy dźwięk po raz pierwszy i to zanim stukniemy nogą do taktu. Kiedy jednak naukowcy zbadali muzykujących instrumentalistów neuronalne fajerwerki zamieniły się w festiwal świateł. Okazało się, że o ile słuchanie muzyki angażuje centralny narząd układu nerwowego , to gra na instrumencie jest dla mózgu ekwiwalentem intensywnego treningu całego ciała na siłowni.

Jaki element muzycznego wykonawstwa w taki sposób rozświetla mózg?

Neurolodzy mają już kilka pomysłów na wyjaśnienie tej zagadki. Gra na instrumencie muzycznym angażuje symultanicznie praktycznie każdy obszar mózgu, a w szczególności ścieżki wizualne, słuchowe i motoryczne. Tak jak w przypadku każdego treningu, zdyscyplinowana i uporządkowana sesja ćwiczenia na instrumencie, wzmacnia wyżej wymienione funkcje i pozwala zastosować uzyskane korzyści w innych rodzajach aktywności. Główna i najbardziej oczywista różnica pomiędzy słuchaniem a grą na instrumencie, polega jednak na zaangażowaniu motoryki małej, która aktywuje obie półkule mózgu. Gra wymaga również lingwistycznej i matematycznej precyzji oraz nowatorskiego wkładu twórczego. Z tych powodów instrumentaliści wykazują zwiększone rozmiary i aktywność ciała modzelowatego (spoidła wielkiego mózgu), które jest mostem pomiędzy prawą i lewą półkulą mózgu. Rozwinięte ciało modzelowate pozwala na szybszy trans-półkulowy przepływ informacji za pomocą bardziej zdywersyfikowanych ścieżek. Dlatego muzyce rozwiązują problemy szybciej, efektywniej i w sposób bardziej kreatywny, w to zarówno w dziedzinach humanistycznych, jak i ścisłych.

Muzykowanie zwykle wymaga zrozumienia warstwy architektonicznej, emocjonalnej oraz przesłania czyli treści pozamuzycznej dzieła muzycznego. Właśnie dlatego muzycy wykazują również większe zdolności w zarządzaniu, w takich kategoriach intelektualnych, jak planowanie, strategie, przywiązywanie uwagi do szczegółów, co wymaga symultanicznej analizy aspektów kognitywnych i emocjonalnych. Te zdolności mają wpływ na działanie naszej pamięci. Muzycy wykazują większą sprawność funkcji pamięciowych, takich jak tworzenie, przechowywanie i przypominanie wspomnień. Robią to szybciej i bardziej efektywnie. Badania wykazały, że muzycy w swoich bardzo uporządkowanych mózgach najwyraźniej stosują rozliczne tagi, oznaczając każde ze swoich wspomnień za pomocą kategorii, takich jak tagi koncepcyjne, emocjonalne, słuchowe lub kontekstowe, podobnie jak wyszukiwarka internetowa.

Skąd wiadomo, że te zdolności wykazują tylko muzycy, nie zaś sportowcy albo plastycy?

A może ludzie, którzy podejmują się muzykowania, już są bardziej uzdolnieni niż inni?

Neurolodzy przebadali nie tylko muzyków i doszli do wniosku, że niektóre artystyczne i estetyczne aspekty gry na instrumencie, nie występują w żadnych innych rodzajach aktywności, włączając w to sztuki plastyczne. W szeregu badań wybrani przypadkowo uczestnicy, którzy wykazywali ten sam poziom funkcji poznawczych i przetwarzania neurologicznego, po krótkim okresie nauki gry na instrumencie, wykazywali zwiększoną aktywność wielu obszarów mózgu, w porównaniu do grupy kontrolnej. Najnowsze badania dotyczące korzyści płynących z gry na instrumencie, rozwinęły nasze zrozumienie ludzkich funkcji mentalnych i odkryły wewnętrzny rytm i skomplikowane wzajemne oddziaływanie zadziwiającej orkiestry, jaką jest ludzki mózg.